Có nên uống collagen để làm đẹp và cải thiện sức khỏe?

Chị em đang đặc biệt quan tâm đến collagen không chỉ làm đẹp mà còn cải thiện sức khỏe, phòng chống bệnh tật. Nhưng cũng có nhiều người lo sợ dùng collagen. Vậy phải sử dụng collagen thế nào để đảm bảo an toàn?

Bác sĩ Nguyễn Xuân Tuấn, Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt, cho biết collagen có mặt trong hầu hết các bộ phận của cơ thể, cần thiết để duy trì một sức khỏe tốt.

Tăng đàn hồi da, chống lão hoá...

Nhiều bằng chứng khoa học cho thấy collagen có tác dụng tăng sự đàn hồi da, chống lão hóa da, nhanh lành sẹo, tăng cường hệ miễn dịch, giúp xương, tóc, móng, răng chắc khỏe, giảm biến chứng ở xương, sụn, phòng ngừa loãng xương, xốp xương. 

Vì vậy, nhiều người tìm đến collagen nhưng nhiều người không dám dùng collagen vì sợ có "tác dụng phụ" hay làm các khối u phát triển...

Trao đổi về vấn đề này, bác sĩ Tuấn khẳng định đã tìm hiểu rất nhiều tài liệu khoa học nhưng chưa thấy có nghiên cứu nào đủ bằng chứng chứng minh collagen kích thích khối u phát triển. Đặc biệt, năm 2021 có một nghiên cứu y sinh uy tín trên thế giới cho thấy collagen làm chậm sự phát triển của khối u.

"Nghiên cứu này trái ngược với quan điểm lâu nay vẫn cho rằng collagen là nguyên bào sợi loại 1 được tạo ra bởi các nguyên bào sợi liên quan đến việc thúc đẩy sự phát triển của ung thư, mà thay vào đó nó có vai trò bảo vệ trong việc kiểm soát sự phát triển của ung thư tuyến tụy.

Hơn nữa, collagen là một loại dinh dưỡng, bản chất là protein có trong thực phẩm cung cấp hằng ngày và có trong cơ thể chúng ta. Collagen cũng không phải là nội tiết, không phải dạng hormone nào đó nên nó an toàn với khối u.

Đặc biệt, các nhân tuyến giáp, u nang vú, u xơ tử cung... là loại u lành tính phổ biến, chúng ta có thể chung sống với nó cả đời không sợ nguy hiểm tính mạng. Do đó, nếu vì lý do đó mà không dám dùng collagen làm đẹp thì rất đáng tiếc" - bác sĩ Tuấn phân tích.

Đồng quan điểm, bác sĩ Trần Cảnh, khoa nội soi Bệnh viện K trung ương, khuyên chị em hãy chọn thông tin một cách khoa học và chính thống, đừng để bị thông tin đồn thổi gây hoang mang.

Bác sĩ Cảnh phân tích, các mô trong cơ thể đều được cấu tạo từ hai thành phần chính là tế bào và các chất nền ngoại bào (chất ở giữa các tế bào). Chất nền ngoại bào (ECM) có ở tất cả các mô trong cơ thể. Và thành phần của nó collagen chiếm nhiều nhất cả ở mô lành lẫn mô ác tính vì nó chiếm tới 30% các loại protein trong cơ thể.

Các collagen bình thường không những không làm hại mà còn tốt, giúp ngăn cản phát tán hay di căn của tế bào ung thư giống như một mạng lưới bao vây vậy.

Theo bác sĩ Cảnh, đặc tính của các khối u ác tính là liên tục thích nghi, liên tục biến đổi để phát triển mạnh nhất, nên nó sẽ tiết ra các hoạt chất gây viêm làm xơ cứng các collagen tốt, rồi nó tự sản xuất ra các collagen biến chất hoặc có ái lực với các tế bào ung thư tăng sự phát tán, làm di căn nhanh hơn. 

Tuy nhiên, cung cấp collagen không làm tăng ung thư. Bởi trong môi trường khối u ác tính thì không phải mỗi nồng độ collagen tăng, mà tất cả các chất đều tăng, vì nó là vùng mô hoạt động mạnh nhất, tăng sinh nhiều nhất nên cần rất nhiều chất dinh dưỡng.

Vì vậy, có cung cấp hay không cung cấp collagen và các chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể thì khối u vẫn sẽ phát triển, và nếu không cung cấp đủ thì nó sẽ còn lấy chất dinh dưỡng của các tế bào lành làm tồi tệ hơn. 

Người bị ung thư hay bị thiếu máu, nhưng khối u lại tập trung rất nhiều mạch máu nuôi dưỡng, đó cũng là ví dụ cho sự xâm thực của tế bào ung thư, nó sẽ hút các dưỡng chất của cơ thể để phục vụ nó...

Và từ ngày phát hiện ra collagen có khả năng làm đẹp thì đã có nhiều tỉ hộp được sản xuất, và 99% số này được phụ nữ tiêu thụ, nam giới rất ít khi sử dụng.

Cần tỉnh táo khi lựa chọn

Theo dược sĩ Lê Quốc Thịnh, trưởng khoa dược Bệnh viện 71 trung ương, hiện người tiêu dùng đang "lạc lối" trong hàng trăm, hàng ngàn sản phẩm viên nén, nước uống bổ sung collagen khác nhau, từ loại được sản xuất trong nước cho đến nhập khẩu quốc tế, với mức giá cũng vô cùng đa dạng, dao động từ vài chục ngàn đồng cho đến vài triệu đồng/sản phẩm.

Hầu hết chúng ta uống collagen mà không biết collagen đó được lấy từ nguồn nào. Không phải cứ đắt tiền và của ngoại mới là sản phẩm tốt. Người sử dụng cần cảnh giác trước các lời quảng cáo thái quá của các công ty bán thực phẩm chức năng.

Cần thận trọng lựa chọn các sản phẩm có uy tín và có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có đăng ký chất lượng sản phẩm. Một sản phẩm tốt phải đảm bảo các yếu tố dược lý của collagen mà không ảnh hưởng đến cơ thể người dùng.

Cần phải có tư vấn của bác sĩ thẩm mỹ trước khi sử dụng các sản phẩm làm đẹp có chứa collagen để sử dụng đúng cách, hợp lý và an toàn.

Đối với những người đang dùng thuốc tránh thai không nên bổ sung uống collagen vào cơ thể bởi có thể sẽ có tác dụng phụ như cảm giác có thai giả, xuất hiện các dấu hiệu kèm theo như da nám, cơ thể mệt mỏi.

Nên kết hợp tập luyện thể dục thể thao với uống collagen để mang lại lối sống lành mạnh và khoa học, giúp cơ thể phát triển và tái tạo da tốt.

Collagen cũng có thể gây dị ứng nên trước khi uống bất kỳ loại thuốc có thành phần nào bạn bị dị ứng cũng phải thận trọng, kể cả collagen. 

Nên uống bổ sung collagen liên tục trong vòng 3 tháng, rồi ngưng lại trong vòng 1 tháng để cơ thể tự hấp thu trọn vẹn lượng collagen, sau đó mới dùng lại với liều uống duy trì.

Collagen chỉ nên dùng với liều lượng phù hợp. Chọn loại collagen cung cấp vừa và đủ mức cần thiết cho cơ thể mỗi ngày. Thông thường mỗi người cần khoảng 5g collagen/ngày. 

Cơ thể con người chỉ hấp thu được một lượng collagen nhất định với hàm lượng trung bình từ 1.000 - 1.500mg. Vượt quá ngưỡng này collagen sẽ bị đào thải ra ngoài gây lãng phí và không mang lại hiệu quả làm đẹp da như mong muốn.